Stedelijke ontwikkeling

Als eerste gaan wij het oppervlak van de gemeente Utrecht vergroten. Eerder heeft Utrecht
succesvol Leidsche Rijn ontwikkeld. Stadsbelang Utrecht wil zo’n ontwikkeling herhalen aan de
overkant van de A12. We geven er de naam de Hollandse IJssel aan, die daar stroomt. Met
instemming van het Rijk kan een deel van het grondgebied van gemeenten zoals IJsselstein,
Montfoort en Woerden worden toegevoegd aan Utrecht. Zo ontstaat een gebied waar op termijn wel
100.000 woningen kunnen worden gerealiseerd in een groene omgeving. Annexatie van delen van
andere gemeenten is niet nodig als we samen met die gemeenten de ontwikkeling aanpakken, maar
dan wel met een zuivere projectorganisatie.

Utrecht begint, wat Stadsbelang Utrecht betreft, uiterlijk in 2028 met de realisatie van deelgebied
Rijnenburg, met 25.000 woningen. Woningen die naar de wens zijn van Utrechters: meer laagbouw
en grondgebonden woningen, maar ook appartementen in complexen tot maximaal zes verdiepingen
hoog. Dat hiervoor consensus nodig is met het Rijk is helder. Er moet stevig worden ingezet op
gezamenlijke inspanning, plus de daarvoor benodigde rijksmiddelen om dit te kunnen realiseren. De
geplande windmolens op deze locatie worden geschrapt.

Stadsbelang Utrecht ziet mogelijkheden voor een treinverbinding in dat gebied. De spoorlijn vanuit
Gouda, komend van Rotterdam en Den Haag kan vanaf de bocht in de lijn ten zuiden van Woerden
een aftakking krijgen. Tegelijk komt er een hoogwaardige OV-verbinding naar de binnenstad van
Utrecht, bij voorkeur een lightrail via Papendorp en deels ondergronds.

Stadsbelang Utrecht wil als inwonersnorm bij nieuwe ontwikkelingen een maximum van 5.500
inwoners per km2.

Op dit moment huisvest Utrecht 3.600 Utrechters per km2. Dit zal met de verwachte groei van de
stad binnen 20 jaar gestegen zijn naar 4.600 Utrechters per km2. Op dit moment zien we GroenLinks
en D66 inzetten op 24.000 inwoners per km2 in gebieden zoals de Merwedekanaalzone.

Hier wil Stadsbelang Utrecht paal en perk aan stellen. Maximaal 5.500 Utrechters per km2. Dit is op
dit moment het gemiddeld aantal inwoners per km2 in Amsterdam.

Stadsbelang Utrecht zet in op maximaal zeshoog bij nieuwbouwappartementen-complexen in
Utrecht buiten het stationsgebied en buiten de Merwedekanaalzone.

Hoger dan zes etages bouwen werkt kostprijsverhogend en zal uiteindelijk leiden tot hogere huur- en
verkoopprijzen van appartementen. Daarnaast is de ruimtelijke kwaliteit van de wijken om het
stadscentrum heen gebaat met ruime zichtlijnen en goede bezonning en veroorzaken hogere
appartementencomplexen meer geluidsoverlast.

Stadsbelang Utrecht wil Utrecht minder hard laten groeien, maar toch het Utrechtse woningtekort
van circa 30.000 woningen voor 2030 opheffen.

Stadsbelang Utrecht koppelt de groei van het aantal inwoners aan de bouw van extra huizen voor
Utrechters. Buurgemeenten vangen hun eigen bevolkingsgroei op. Daar is plek genoeg. De gemeente
Utrecht heeft tot 2030 slechts capaciteit voor de groei van de eigen bevolking en niet voor een grote
instroom. Dat vereist voor sociale huurwoningen wel aanpassing van de regionale
huisvestingsverordening. Stadsbelang Utrecht wil een Utrechtse Huisvestingsverordening. Ook bij
nieuwe koopwoningen voorrang voor Utrechters, die zelf gaan bewonen.

We kunnen de huidige (deel-) plannen voor enkele nieuwe gebieden niet stoppen, zoals die van
bijvoorbeeld het Stationsgebied. Dat zou tot grote schadeclaims kunnen leiden. De gebiedsplannen,
die nog in voorbereiding zijn, zoals delen van de Merwedekanaalzone e.a., kunnen aangepast
worden: minder verdichting en bij voorkeur niet hoger bouwen dan gemiddeld zes
verdiepingen. Voor de Merwedekanaalzone volgen we het oordeel van de Commissie voor de
milieueffectrapportage, die pleit voor een maximum van 6.000 woningen en niet de 10.000 of zelfs
12.000 die de huidige coalitiepartijen willen. Parkeren geschiedt volgens Stadsbelang Utrecht bij de
eigen woning of in (ondergrondse) parkeergarages. Stadsbelang Utrecht wil anders dan GroenLinks
en D66 minder appartementen maar meer grondgebonden woningen, passend bij de
woningvoorkeur van Utrechters.

Stadsbelang Utrecht wil laten bouwen zoals Utrechtse woningzoekenden willen wonen. Wat betreft betaalbaarheid, woninggrootte en woonvorm volgen we de uitkomsten van Woononderzoek van het Rijk.

Het aandeel grondgebonden koopwoningen en eengezinswoningen speelt in op de behoefte zoals
het landelijk WoOnonderzoek die aangeeft. Om een cijfer te noemen: van de verhuis geneigde
doorstromers, wenst 80% een eengezinswoning.

Stadsbelang Utrecht wil een gezonde woningmix, minder “kleine” appartementjes. Wij zetten in op
starters die willen doorstromen, een gezin willen stichten of groter willen wonen.

Na 2028 realiseren we 25.000 nieuwe woningen in Rijnenburg. Industrieel bouwen kan bijdragen aan
meer kwalitatief goede, goedkope en betaalbare woningen. Stadsbelang Utrecht mikt, anders dan
het huidige college, op een samenstelling van de woningvoorraad van 35% sociale woningen en
20% midden huur. Dit zodanig verdeeld qua huurprijs, dat er voldoende betaalbare woningen zijn
voor o.a. starters en doorstromers, politiemensen, verpleegkundigen en leraren. Geen stadse
huurappartementen van 40m2 voor € 990,- per maand maar woningen met een leefbare oppervlakte
tegen een betaalbare prijs.

Stadsbelang Utrecht wil blijvend betaalbare koopwoningen door prijsbegrenzing van
nieuwbouwwoningen en te verkopen sociale huurwoningen.

Waar de voorraad betaalbare koopwoningen in de periode 2018 – 2022 is afgenomen van 28.000,
naar 4.000 eenheden, zet Stadsbelang Utrecht in op een groei van het aantal betaalbare
koopwoningen. Dit doen we door een prijsbegrenzing in te bouwen voor nieuwbouwwoningen en te
verkopen sociale huurwoningen (tot NHG-grens €376.300,- peildatum 01-01-2022). Deze woningen
blijven blijvend betaalbaar door de grond hiervoor in erfpacht uit te (laten) geven. In de
erfpachtvoorwaarden kan worden geborgd dat de verkoopprijs zich zal beperken tot de NHG-grens.
In lijn met het actieplan midden huur hanteren we een periode van 20 jaar, daarna kan de grond in
eigendom worden verworven.

Stadsbelang Utrecht vindt dat ouderen en Utrechters met een beperking ook recht hebben op
woonruimte.

Anders dan het vertrekkende college heeft Standsbelang Utrecht geen aansporing nodig en vergeet

Stadsbelang Utrecht niet om ook aandacht te schenken aan ouderenwoningen.
Weliswaar zijn veel nieuwe appartementen drempelloos, maar rollator- en rolstoelwoningen,
rolstoelgeschikte en zorgwoningen ontbreken in de plannen van het huidige college. Stadsbelang
Utrecht neemt deze woningtypes expliciet wel op in de planning, niet alleen in de nieuwbouw maar
ook in de bestaande wijken. Ouderen willen wel verhuizen naar een aangepaste woning, maar dan
het liefst in de eigen buurt. Anders dan het vertrekkende college wil Stadsbelang Utrecht dat
woningen in bestaande buurten worden verbouwd tot woningen die geschikt zijn voor ouderen. Ook
na sloop van verouderde woningen moet in de vervangende nieuwbouw ruimte worden
gereserveerd voor ouderenwoningen. Stadsbelang Utrecht wil Knarrenhoven in elke wijk, met ruimte
voor ontmoeting en zorg dichtbij. Op deze wijze kan eenzaamheid worden voorkomen, is er minder
zorg nodig en stroomt de woningmarkt beter door. Met als start de verhuizing van één senior,
kunnen wel vier verhuisbewegingen mogelijk gemaakt worden.

Dit beleid zal voor sociale woningen worden vastgelegd in de verplichte prestatieafspraken met de
corporaties. Afspraken over nieuw te realiseren verschillende soorten ouderenhuisvesting alsmede
afspraken ten aanzien van te bouwen woningen voor ouderen dienen te worden vastgelegd.
Ouderen moet de mogelijkheid geboden worden om zowel in nieuwbouwwijken als in de eigen wijk
te (blijven) wonen.

Stadsbelang Utrecht wil een ander systeem van toewijzing van sociale huurwoningen. Geen
aanbodgerichte maar vraaggerichte toewijzing in Utrecht stad. Stadsbelang Utrecht pleit voor het
afschaffen van de loterij van Woningnet.

Minister Ollongren sprak in antwoord op Kamervragen van een historisch groot woningtekort. Dat
blijft de komende jaren ook gelden voor Utrecht. De minister zag ook oplossingen in het
toewijzingsbeleid en de bevordering van de doorstroming.

Toewijzingsbeleid aanpakken.

Het toewijzingsbeleid wordt geregeld in de Regionale Huisvestingsverordening. Daar wil Stadsbelang
Utrecht vanaf. Minister Ollongren heeft in een brief aan de Tweede Kamer aangegeven dat ze ruimte
wil maken voor meer plaatselijk maatwerk. Stadsbelang Utrecht wil best op termijn een deel van de
woningbehoefte opvangen van niet Utrechters, maar wil bij de toewijzing van sociale woningen in de
periode tot 2030 voorrang voor Utrechters zelf, die gezien hun inkomen daar recht op hebben.
Stadsbelang Utrecht wil de wachttijd van woningzoekenden terugbrengen van elf naar vier jaar.
Stadsbelang Utrecht wil naar een plaatselijke Utrechtse Huisvestingsverordening. Dat kan door het
verzoek aan de provincie uit 2013 om met andere gemeenten in de regio tot een regionale
verordening te komen te herroepen.

Het lijkt wellicht niet solidair, maar die voorrang van Utrechters is hard nodig. Zeker als we beseffen
wie er bij de toewijzing van sociale huurwoningen allemaal voorgaan. Reguliere woningzoekenden
moeten steeds achteraan aansluiten.

Utrecht heeft op dit moment 33.400 actieve woningzoekenden. Dit aantal gaat de komende jaren
exponentieel stijgen. Tegelijkertijd komen er de komende jaren maar 2.000 woningen per jaar vrij.
Van die 2.000 woningen gaat vijftig procent naar bijzondere doelgroepen. Hieronder vallen:
daklozen, mannen en vrouwen uit blijf-van-mijn-lijfhuizen, ex-delinquenten, mensen die uit begeleid
wonen komen, asielzoekers met een vluchtelingenstatus, urgente woningzoekenden. Blijven er over:
1.000 woningen voor 33.400 actieve woningzoekenden. De slagingskansen op een sociale
huurwoning was in 2019 zo’n vijf procent, dat zal verder afnemen naar twee procent. De
woningnood neemt toe terwijl er pas op termijn meer sociale huurwoningen beschikbaar zijn.

Op dit moment komt Utrecht al direct zo’n 10.300 sociale huurwoningen tekort. Dit aantal neemt, als
we doorgaan op de manier waarop er nu woningen worden toegewezen, jaarlijks toe met 400 tot
600 woningen. Na 2025 zullen er wat meer woningen worden toegevoegd aan de woningvoorraad,
maar het is de vraag hoeveel en hoe snel. Dit zijn vooral woningen die binnenstedelijk worden
gerealiseerd.

Op dit moment zet Utrecht in op tijdelijke woningen omdat de urgentie om te komen tot een hogere
woningproductie door partijen in Utrecht niet werd gevoeld. Het woningtekort is te groot, hier moet
wat aan gedaan worden. Een ander woningtoewijzingsbeleid draagt bij aan het inlopen van het
Utrechtse woningtekort.

Doorstroming bevorderen.

Tijdens de naoorlogse woning schaarste was het huisvestingsbeleid vraag georiënteerd.
Woningzoekenden schreven zich in bij de gemeente. De gemeente kreeg meldingen van
leegkomende woningen van huiseigenaren en wees naar rato van de urgentiescore van de
woningzoekende en inschrijftermijn de woningen toe. Het huidige woningtekort heeft naoorlogse
trekken. Stadsbelang Utrecht wil, dat alle leegkomende huurwoningen weer worden gemeld bij
een afdeling (her-)huisvesting van de gemeente. De gemeente wijst toe. Door met gebruik van
software de woningtoewijzing te richten op doorstroming, kunnen veel meer zoekenden worden geholpen. Uit onderzoek blijkt dat bijvoorbeeld door het vertrek van een huurder naar een
koopwoning er soms wel vier woningzoekenden een huis kunnen krijgen door huurders te laten
doorstromen. Niet alleen door de bouw van woningen wordt het woningtekort verminderd, maar
ook door doorstroming. Intelligente software daar zeer bij helpen. Denk niet, dat onze methode van
toewijzing slechts technisch is georiënteerd.

Stadsbelang Utrecht vindt dat bij de indicatiestelling van Wmo cliënten en de Wlz andere
huisvestingsbehoeften, ontstaan door stoornissen, gebrek of ziekte, moet worden meegenomen. Dat
gebeurt nu niet, ondanks eerdere pleidooien van onze kant. Die indicatiestelling voor de behoefte
aan een zorgwoning, een rolstoelgeschikte woning of een rollatorgeschikte woning kan gemeld
worden aan de afdeling (her-)huisvesting van de gemeente. Bij leegkomen van een van de
betreffende woningen, kan op basis van een urgentiescore de woning worden toegewezen. Dan
moeten die woningen ook beschikbaar zijn en dat zijn de huidige coalitiepartijen vergeten, maar
Stadsbelang Utrecht niet.

Meer weten? Lees ons Verkiezingsprogramma