Veel Utrechters hebben ons de laatste tijd gevraagd wat er nu precies aan de hand is met Eneco en de gemeente. Ze hebben wat gelezen over het voornemen wat Eneco heeft een biomassacentrale te plaatsen op Lage Weide. Ze hebben wat gelezen over stadsverwarming en luchtverontreiniging. Wij zullen het zo simpel en duidelijk proberen uit te leggen.
Stadsverwarming
Eneco heeft twee energiecentrales op Lage Weide. Zij produceren daar energie door middel van het op gas verwarmen van water. Koelwater wordt gebruikt om de ketel af te koelen. Dit warme water is een restproduct die in plaats van te lozen in het Amsterdam Rijnkanaal via buizen naar 35.000 Utrechtse woningen en ook veel bedrijven wordt getransporteerd. Deze woningen en gebouwen worden verwarmd door dit water, dat noemen ze stadsverwarming.
De afgelopen jaren staan energieprijzen onder druk en het is vaak helemaal niet interessant om energie te produceren in de gasgestookte ketels van Eneco. Dan is het voor Eneco verstandiger om bijvoorbeeld energie in te kopen en te verkopen die geproduceerd wordt in kolencentrales in Nederland of in het buitenland. Dan is het verstandiger om een van de centrales stil te leggen, want de energie die daar gemaakt wordt is ’te duur’. Dat is een probleem, want Eneco zit wel vast aan de verplichting om stadsverwarming te leveren aan die 35.000 woningen en veel bedrijven. Dus ze moeten in de energiecentrale de energie ‘te duur’ blijven produceren, omdat ze de restwarmte moeten leveren.
Om dit probleem op te lossen heeft Eneco verschillende maatregelen getroffen, of in voorbereiding, om minder afhankelijk te zijn van de energieprijzen en toch voldoende warm water te kunnen blijven leveren.
Rendement verlagen
Ze hebben als eerste de energieproductie naar beneden gebracht. Hierdoor kan Eneco met deze centrales niet meer het rendement leveren, waartegen ze gezegd hadden deze te kunnen leveren. Hier heeft de Utrechtse bevolking weinig gemerkt. Want ook met dat lagere rendement kunnen nog steeds alle woningen goed worden verwarmd. Het draait Eneco hierbij vooral om geld. Een voordeel van het naar beneden brengen van de energeproductie/verlagen van het rendement is dat hierdoor ook de uitstoot aan schadelijke stoffen verlaagd is.
Eneco heeft hierbij vergeten het lagere rendement op tijd te communiceren naar de markt en de overheid. Dit heeft als gevolg gehad dat er bouwvergunningen zijn afgegeven op basis van het hogere rekenrendement. Hierdoor zijn een aantal nieuwbouwwoningen (sjoemelwoningen) niet zo energiezuinig als dat van ze verwacht mag worden.
Geothermie
In de verre toekomst zit Eneco te denken aan Geothermie (warmte halen uit de grond). Dit is de meest duurzame variant, maar op dit moment nog te ver weg en niet mogelijk. Als Eneco de volledige productie warm water uit de grond kan halen die nodig is om gebouwen te verwarmen is er praktisch geen uitstoot meer van schadelijke stoffen.
Biomassa Warmte Installatie (BWI)
Voor de tussenliggende periode (10 tot 15 jaar) wil Eneco een BWI gaan plaatsen naast de huidige energiecentrales, dit om aan 20% van de stadsverwarmingsvraag te kunnen voldoen. In die BWI zullen houtsnippers en takjes verbrand gaan worden. De productie van warm water via zo’n centrale is goedkoop omdat hier heel veel subsidie op wordt verstrekt door de Rijksoverheid. Als gevolg hiervan hoeft Eneco de gasgestookte centrales minder uren te laten draaien, produceren ze minder ‘dure’ energie, of kunnen ze het totaalrendement van de drie centrales omhoog brengen. De uitstoot aan schadelijke stoffen zal weer toenemen als de BWI operationeel is. Het draait Eneco hierbij vooral om geld.
De provincie heeft al besloten dat Eneco deze centrale mag bouwen. Het college is een voorstander en Milieudefensie, de Natuur en Milieufederatie Utrecht en Greenpeace steunen dit plan. Wat die laatste drie hebben aangegeven is dat dit op korte termijn de beste optie is. Het hele productieproces moet wel wel transparant zijn en de omgeving moet er geen last van hebben. Het is wel bijzonder dat deze doorgaans grote criticasters zo voor een Biomassa Warmte Installatie zijn, want eigenlijk zeggen ze daarmee in te stemmen met luchtverontreiniging.
